چندي پيش ايميلي در يافت كرديم كه بد ندانستيم آن را با تغییراتی براي اطلاع و استفاده ي شما عزيزان نيز در اين جا ارائه نماييم.
با سلام و آرزوی بهروزی
اگر اعداد هنگام نوشتن فارسی به صورت انگلیسی نوشته میشوند، اگر نیاز به جدا کردن اجزای یک کلمهٔ چندبخشی بدون ایجاد فاصله دارید (همان ترکیب ⇧Shift و Space)، اگر میخواهید دو نقطه زیر حرف «ی» حذف شود و «ی» را فارسی بنویسید و در یک کلام چینش صفحه کلید خود را مطابق با استاندارد ملی ایران کنید.
برای نصب صفحه کلید استاندارد فارسی، آن را از لینکی که در پایان این نوشتار درج شده دریافت و با اینتر روی setup.exe نصبش کنید.
نکته: نام صفحه کلید قدیمی غیراستاندارد ویندوز "Persian" و نام صفحه کلید جدید "Iranian Standard Persian" است. توصیه میشود صفحه کلید غیراستاندارد را حذف کنید و دیگر از آن استفاده نکنید. همچنین از این به بعد باید از LeftAlt+⇧Shift برای تبدیل صفحه کلید بین زبانها استفاده کنید. در ویندوز ۸ به بالا از ⊞Win+Space نیز میتوان برای تغییر بین زبان ها استفاده کرد.
در صورتی که صفحه کلید استاندارد را نصب داشته باشید به کمک کلیدهای ترکیبی ⇧Shift و Space میتوانید فاصلهٔ مجازی را وارد نمایید.
در صفحه کلید غیر استاندارد ویندوز میتوانید برای وارد کردن فاصلهٔ مجازی از زدن همزمان کلیدهای Ctrl+⇧Shift+2 یا از Alt+0152 استفاده کنید (باید از کلیدهای ماشین حسابی صفحه کلید موسوم به Number KeyPad که معمولاً در سمت راست صفحه کلید قرار دارد استفاده کنید و در حالی که Alt را نگه داشته اید اعداد را به ترتیب وارد کنید).
1.اعداد را میتوانید به درستی فارسی بنویسید. (۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰)
2.«⇧Shift و Space» برابر با فاصله مجازی است. (مثل: نیمبها)
3.«⇧Shift و -» دیگر با زیرخط (Underline) تفاوت دارد و کشش فاصلهاست. (مثل: نـــــــــــــــــــیمبها)
4.«ی» و «ک» فارسی هستند. (بدون دو نقطه در زیر «ی» و بدون همزه روی «ک».)
5.«پ» روی کلید M قرار دارد.
6.«ژ» روی «⇧Shift و C» قرار دارد.
7.«ویرگول» روی «⇧Shift و 7» قرار دارد.
8.حرکتها، تشدید و تنوینها نیز به وسیلهٔ کلیدهای ترکیبی «⇧Shift و Q..U» قابل دسترسی است.
9.«ئ» روی «⇧Shift و S» است.
10.«ء» روی «⇧Shift و M» است.
11.«أ» روی «⇧Shiftو G» است.
12.«إ» روی «⇧Shift و F» است.
13.«ؤ» روی «⇧Shift و A» است.
14.(همزهٔ کوچک) روی «⇧Shift و N» است.
15.و ...
در ایران، طرز قرار گرفتن معیار حروف و علائم زبان فارسی بر روی صفحه کلید رایانه نخستین بار در سال ۱۳۶۷ تهیه گردید و بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی کمیسیون فنی رایانه مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در سومین جلسهٔ کمیتهٔ ملی استاندارد رایانه ایران در سال ۷۳ تصویب شد و به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر گردید.
اگر از سیستم عامل ویندوز استفاده میکنید؛ احتمالاً صفحه کلیدی که شما از آن استفاده میکنید، همان صفحه کلیدی است که شرکت «مایکروسافت» برای ویندوز طراحی کرده است و شما نیز از روی اجبار از آن استفاده میکنید، و به دلیل فراگیری سیستم عامل ویندوز، آن صفحه کلید فارسی نیز برای شما یک عادت شده است.
چینش صفحه کلید فارسی در ویندوزهای قبل از ویندوز ۸، با چینش صفحه کلید استاندارد ملی ایران متفاوت است. این در حالی است که در توزیع های «گنو/لینوکس» این استاندارد صفحه کلید را به صورت پیش فرض پیاده سازی کرده اند.
متأسفانه به دلایل متعددی طی سالیان گذشته موارد مربوط به زبان فارسی در محیطهای رایانه ای (اعم از نرم افزارهای متنی، سامانههای اداری، سامانههای تحت وب و ...) دچار انواع مشکلات و نابسامانیها بوده است.
به عنوان مشتی از خروار به دو مورد به شرح ذیل اشاره میکنم:
1. رایج شدن چیدمانهای اشتباه و غیراستاندارد صفحه کلید فارسی در بین کاربران که منجر به جابجائی بعضی از حروف زبان فارسی با زبان عربی (همچون ك به جای ک و ي به جای ی) شده است. همچنین بسیاری از نویسههای مورد نیازفارسی زبانان بر روی آنها وجود ندارند!
2. رایج شدن قلمهای غیر استاندارد با پیشوندهائی همچون B و 2 و IPT و غیره. این قلمها اغلب کپیبرداری از قلمهای عربی بوده و فاقد بسیاری از
نویسههای مورد نیاز زبان فارسی هستند. همچنین بعضاً با بسیاری از استانداردهای جهانی همچون یونیکد ناسازگاریهائی دارند.
خوشبختانه طی سالهای اخیر حرکتهائی برای رفع این مشکلات انجام گرفته است. توصیه میکنم:
اولاً قلمهای استاندارد زبان فارسی که به همت «شورای عالی اطلاع رسانی» طراحی و ارائه شدهاند را از لینکی که در پایان این نوشتار درج شده است در یافت نماييد و بر روی سیستمهایتان نصب کنید:
از این به بعد هم سعی کنید فقط از قلمهای استاندارد فوقالذکر که نامشان با IR شروع میشوند استفاده کنید تا کمکم استفاده از فونتهای غیراستاندارد به کنار گذاشته شوند.
ثانیاً برای رهائی از صفحه کلید غیر استاندارد و مشکل دار سیستم عامل ویندوز، همانطور که پیش تر هم گفتیم به پایان این نوشتار بروید و با در يافت فايل صفحه كليد استاندارد فارسي از لینک درج شده مشكل را حل نماييد و پس از نصب صفحه کلید استاندارد فارسی، من بعد فقط آن را فعال کرده و مورد استفاده قرار دهید:
خوشبختانه به همت عده ای از دانشجویان فرهیخته دانشگاه صنعتی شریف، کاربران فارسی زبان سیستمعامل لینوکس از ابتدا با صفحه کلید استاندارد
شروع به کار کردهاند و مشکلی از این نظر ندارند.
مواظب باشید که عادتهای غلط شما را مجبور به وفاداری به صفحه کلید و فونتهای غیراستاندارد نکند، چون بالاخره یک روزی گرفتارتان خواهد کرد!
از شما میخواهم در اطلاع رسانی این نوشتار به سایر کاربران عادی و حرفهای اطرافتان با هدف صیانت از زبان زیبای فارسی در محیطهای دیجیتال
کمک کنید.
موفق باشید
مجید تجملیان
مردادماه ۱۳۹۴ – دار العباده یزد
صفحه کلید استاندارد را با حجم حدود 250 کیلو بایت از اینجا دریافت نمایید.
فونت های استاندارد فارسی را با حجم حدود 4.5 مگا بایت از این جا در یافت نمایید.